Blog categorieën

07-04-2025

De volgende honingkamer, erop of eronder?

De volgende honingkamer, erop of eronder?

Inmiddels hebben de sterk uitgewinterde volken hun eerste honingkamer gekregen, het liefst dus met uitgebouwde ramen, zodat de huisbijen snel de verse nectar naar boven kunnen brengen. Bij zwakker uitgewinterde volken moet je maar hopen dat ze eind mei eraan toe zijn voordat de zomerdracht aanbreekt. Een voordeel van zwakke volken is wel dat je ook weinig last zult ervaren van een opkomende zwermdrift, dit verschuift ook naar achteren. 

Inmiddels hebben de sterkste volken alweer behoefte aan een tweede honingkamer, soms vanwege de goede bezetting met bijen en soms vanwege het groeiende gewicht aan nectar/honing. Beide factoren bepalen afzonderlijk de behoefte aan meer ruimte. In uitstekende drachtgebieden kan de behoefte aan honingkamers tijdens de zomerdracht wel oplopen naar 4 of 5 honingkamers. 

Dan de jaarlijkse vraag van vele blogvolgers: hk erop of eronder? 

In koude nachten in het voorjaar trekken de bijen zich terug in de richting van het broednest. Zou je een tweede honingkamer onder de eerste honingkamer plaatsen, die inmiddels voor 30 tot 70% gevuld is met nectar/honing, dan trekken de bijen zich uit de bovenste honingkamer terug en laten ze nectar/honing bovenin in de steek hetgeen zorgt voor afkoeling en vochtopname. 

Zou je de lege tweede honingkamer bovenop plaatsen, dan blijft de eerste honingkamer aangesloten op het broednest en zullen de bijen zich minder snel van deze honingkamerramen terugtrekken, ze zitten namelijk dichter bij het broednest. Ze blijven hierdoor langer doorwerken in de eerste hk en het voer blijft ook beschikbaar voor de voedsterbijen. 

Conclusie: Laat de honingvoorraad in de eerste honingkamer aansluiten op het broednest in de broedkamer en plaats de volgende lege honingkamer bovenop. Dit voorkomt afkoeling en hygroscopie (vochtopname) van de honing. 

Deze regel geldt vooral voor het voorjaar. In de zomer is het iets minder noodzakelijk vanwege de warmere nachten, echter het blijft minder verstorend om de volgende hk erop te plaatsen. 

In de late nazomer - denk aan de heidedracht en de reuzespringbalsemien - dan kun je bij een 50 tot 70% gevulde eerste hk de tweede hk beter onder plaatsen, omdat de bijen in het najaar de honing direct in de omgeving van het broednest willen opslaan. Het krimpende broednest wordt opgevuld met honing, zodat de winterreserves dichtbij de wintertros zitten. 

Dan een laatste uitzondering: indien de imker in het voorjaar te laat in de gaten heeft dat de eerste honingkamer al vol loopt met verzegelde honing, dan vertikken de bijen het ook vaak om de nectar over de verzegelde raten naar boven te brengen. Ze zijn dan al begonnen de voervoorraad benedenwaarts uit te breiden. In dat geval moet je de 2e hk er maar onder plaatsen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Willem

    07-04-2025 om 12:19

    Goedemorgen, hoe zit het met de 2e BK boven op met 2 ramen broed en overig kunstraat of er onder het broed?

    Ha Willem, je schetst de twee opties bij het tweebaksimkeren. Allebei kan. Puur persoonlijke voorkeur. Bij de 2e bk boven richt je je op de zomerhoning en niet op voorjaarshoning. Bij de 2e bk onder moet je tevens een hk op rooster plaatsen voor de voorjaarshoning. Groet, Ben

  • Elio

    07-04-2025 om 13:03

    Ha Ben, Ik had geen uitgebouwde honingkamerramen dit jaar, dus ik had de eerste honingkamer met kunstraat geplaatst. Deze hebben ze in gebruik genomen en van het midden uit uitgebouwd en gevuld met honing. Het middelste deel is > 50% verzegeld, terwijl de buitenste twee ramen zijn nog niet uitgebouwd. Nu zaten de bijen ineens op 8 ramen in de 1e HK, dus ik heb er een tweede opgezet met kunstraat om ruimte te geven. Alleen deze nemen ze niet in gebruik. Zou de oplossing zijn de HK's om te draaien, of nemen ze vanzelf als het tijd is de bovenste HK in gebruik (ondanks de verzegeling)?

    ha Elio, je moet gewoon geduld hebben tot de nectardracht weer goed op gang komt. Er stond een schrale noordenwind. Gewoon niets doen. Groet, Ben

  • Jan Loos

    07-04-2025 om 13:50

    Beste Ben,
    Ik heb nog enkele hk raten waar nog verzegelde honing in zit, kan ik deze zonder problemen dit jaar weer terug plaatsen.
    Met vriendelijke groet Jan

    Dag Jan, gebruik ze vooral in mei/ juni bij afleggers of bij voergebrek. Niet voor de komende winter gebruiken. Groet, Ben

  • Lambert

    07-04-2025 om 16:09

    Hallo Ben,
    Bedankt weer voor je adviezen :-)
    Op dit moment is er volop bloei en de bijen vliegen druk, alleen wint mijn volk op een weegschaal niet aan gewicht. Kan dit komen door de lage luchtvochtigheid dat de bloesems geen nectar afgeven? ( de grond bevat hier in de polder nog genoeg vocht)

    Ha Lambert, die wind staat verkeerd. En zandgrond helpt ook niet echt wanneer het droog is door gebrek aan regen. Bij 18 graden begint de nectardracht wel weer. Groet, Ben

  • Jasper

    07-04-2025 om 20:40

    Dag Ben,

    Het gaat bij mij hier in Noord-Brabant erg hard qua ontwikkeling van de volken. De omstandigheden zijn dan ook ideaal (op de nog koude nachten na): groot en sterk uitgewinterde volken, overdag goede temperaturen, volop zon, bloesemrijke omgeving incl veel fruit en Buckfast koninginnen uit 2024.

    4 volken staan momenteel dan ook al op 3 honingkamers, waarvan één volk zelfs toe lijkt te zijn aan de vierde honingkamer: bij dit volk is de derde honingkamer al met zo'n 9-10 straatjes bezet (ook om 20:00u 's avonds), de 6 middelste ramen zijn al grotendeels gevuld met honing. Toch twijfel ik nog, het is pas 7 april en dan al een vierde honingkamer...!? Wat zou jij doen? Het lijkt zowel qua zitruimte als voor honingopslag al wel nodig.

    Ha Jasper, wanneer je voorjaarshoning wil oogsten, zou ik het laten bij 3 hk's. De honing wordt bij 4 hk's meer verspreid en minder verzegeld. Oogst je pas na de zomerdracht dan kun je nummer 4 erop zetten. Groet, Ben

  • Jolanda

    08-04-2025 om 08:42

    Beste Ben,

    Ik heb me aangemeld voor een overlarfdag en zit me vast te bedenken hoe dit moet. Het zijn 5 larven die ik in totaal over 2 broedafleggers wil gaan verdelen. Volstaat het dan om die twee broedafleggers te maken, na 9 dagen doppen te breken en dan een dag later de larven erin te hangen? Ik las dat een starter bij zulke kleine aantallen niet nodig zou zijn, klopt dat? Alvast bedankt.

    Ha Jolanda, jazeker, dat kan zo. Je kunt nog beter de redcellen breken op,dag 9 en twee uur erna de cupjes met larven erin hangen. Op dag 12 lopen de moeren uit. Groet, Ben

  • Joost

    08-04-2025 om 10:19

    Hoi Ben,

    Aangezien volledig over ben gegaan va 2 naar 1 baks imkeren heb ik iets te weinig HKs en meer dan genoeg BKs;).

    Ik ben van plan om dit jaar enkele Bks te gebruiken als honingkamers vooral op de sterkere volken.

    Maar wanneer zou jij een BK plaatsen?

    Zelf dacht ik als 2e of 3e. Maar eerlijk gezegd vind ik het nu begin april wel een beetje vroeg je heb meteen ook veel warmte verlies. Misschien kan ik nadat ik de voorjaars honing er af heb gehaald (1 HK laat ik altijd staan) meteen een BK op deze HK plaatsen.

    Ha Joost, dat is inderdaad de beste oplossing. De bk als hk alleen bij zomerdracht plaatsen op de 1e hk. Echter in de tussentijd tussen voorjaar en zomer moeten ze wel voldoende ruimte hebben. Dus na afname van hk direct bk erop. Groet, Ben

  • Cees

    08-04-2025 om 10:38

    Hoi Ben,

    Je zegt dan vertikken de bijen het om over de verzegelde ramen te lopen.

    Ik snap dat niet helemaal.

    Als je wel optijd blijf stapelen met HKs moeten de bijen uiteindelijk toch ook over de onderste 2verzegelde HKs naar de 3e of 4e HK?

    Ha Cees, het gaat om de gewenning. Als hk1 verzegeld is met daarboven een dekplank dan gaan de bijen naar beneden vullen. Als jij tijdig de 2e en 3e hk geeft voor de verzegeling gaan ze pas later verzegelen of deels verzegelen. Groet, Ben

  • Rik H

    08-04-2025 om 21:49

    Ik heb een vraag buiten dit blog onderwerp. Ik kocht 3 volkjes op Dadant telkens op 4 ramen en wil deze overbrengen naar simplex. Momenteel zitten ze in 6ramer dadant kast met isolatieraam aan beide buitenzijden. Hierbovenop plaatste ik een 6ramer simplex (resterende opening goed afgedicht) met eveneens 2 isolatieramen en uitgeslingerd raam, een uitgebouwd raam en 2 waswafels. Zodra het uitgeslingerd raam uitgelikt is verhuisd iedereen terug naar beneden .Welke goede raad hebt u ?
    rik.halsberghe@skynet.be

    Ha Rik, de enige raad die ik je kan geven, is geduld hebben. Wanneer er voldoende bijen in het dadantdeel geboren worden, ontstaat er druk van onderaf af en gaan ze wel de bovenste simplexkast in.
    Zorg dat in de spaarkast de middelste ramen uitgebouwd zijn. Ik gebruik zelf wintervoerramen zodat de bijen daar blijven in plaats van zich terug trekken. Groet, Ben

  • Johan

    08-04-2025 om 23:20

    Beste Ben,

    In aanvulling op de vraag van Jolanda. Ik heb 5 jonge koninginnen nodig voor de KI dagen van Beeselective. Lukt dat voor zo'n klein aantal doppen ook met een verzamelbroedaflegger in een styropor 6 ramer als starter/pleegvolk met nog extra afgeslagen ramen met jonge bijen?

    Alvast bedankt voor je hulp!

    Met vriendelijke groet, Johan

    Ha Johan, dat lukt wel met een overdaad aan bijen en voer. Vooral van tevoren en tijdens de aanwezigheid van de larven voeren met 50/50 verdunde honing. Zorg voor 100% verwijdering van redcellen op dag 9 en plaats 10 of 11 larven in de teeltlat in het midden. Zorg ook voor een raam met vers stuifmeel.
    Groet, Ben

  • Gertjan

    09-04-2025 om 13:30

    Hoi Ben,
    Bijna 3 weken geleden heb ik op mijn Bk een 1e Hk geplaatst. Zowel in de BK als HK zijn alle ramen flink bezet. De Hk is behoorlijk zwaar, alleen de honing is amper verzegeld. Gezien het broed en de bezetting zou ik gaan voor een 2e Hk. Alleen ik twijfel, moet de 1e hk niet verder verzegeld zijn? Vanaf zondag gaat het weer omslaan met regen. Wat zou jij doen?

    Ha Gertjan, als ze beginnen met verzegelen, ben je zeker te laat. Zodra de hk redelijk bezet is met bijen of 50% gevuld dan de volgende hk plaatsen. etc. Groet, Ben

  • Johan

    09-04-2025 om 18:41

    Bedankt voor je advies Ben. Zo ga ik het doen!
    Hgr, Johan

  • Jelle kooistra

    09-04-2025 om 20:23

    Hallo Ben ik heb een paar HK met c.a 6 ramen verzegelde ramen en 4 nog open ramen , kan ik deze 6 verzegelde ramen ook omruilen met nieuwe wasramen? groeten Jelle

    Ha Jelle, je kunt beter de honing op de volken laten staan. Zodra je ramen voorjaarshoning in de schuur of garage opslaat, wordt het koud en kan het zeer snel kristalliseren. Bovendien hebben de bijen minimaal 4 kilo voerreserves nodig. Hebben ze dat, dan kun je wel een paar ramen direct slingeren. Maar weegt al dat schoonmaken van de slinger wel op tegen een paar potten honing? Groet, Ben

  • Ed

    10-04-2025 om 15:13

    Hoi Ben,
    Ik ben nog niet zolang imker en las en zag overlaast iets over killer bees, deze zijn geafrikaniseerd las ik. Komen deze ook in Nederland voor? Zo niet is dat wel mogelijk, bijvoorbeeld net zoals de Aziatische hoornaar zijn gekomen.

    Soms zie je weleens een agressief volk maar deze killer bees zijn een regelrechte ramp. Hier wil ik geen zwerm van in mijn tuin.

    Hartelijke groet Ed

    Dag Ed, geen zorgen. De killerbee komt niet in Europa voor. Deze bij is ontstaan in Brazilië door een bepaalde kruising, ontstaan door menselijke ingrijpen. Deze hybride rukt wel noordwaarts op naar de verenigde staten, maar geen imker heeft belang bij de teelt of export van dit soort bijen. Groet, Ben

  • Rutger

    10-04-2025 om 23:45

    Dag Ben,
    Ik ben beginnend imker met 1 volk en ze zijn nu al heel sterk. Ik wil de winter in gaan met 3 a 4 volken. Nu is de vraag vanaf wanneer kan ik broedafleggers maken, zijn er al voldoende darren want ik heb al darren bij de vliegopening gezien vandaag.

    Vriendelijke groeten,
    Rutger.

    Ha Rutger, ik zou nog twee weken wachten, want bij temperaturen onder de 20 graden vliegen er nauwelijks darren. Het natuurlijke moment vertellen de bijen je door belegde zwermcellen te laten verschijnen. Hiermee kun je de tien ramen uit de bk verdelen over 4 zesramers. Leg wel een pak suikerdeeg op iedere zesramer, want voeding is essentieel voor de teelt van koninginnen. Nog beter is een pakje Candipolline Gold. Groet, Ben

  • Gertjan

    23-04-2025 om 13:33

    Hoi Ben, ik heb ondertussen 3 HK op 1 BK. De onderste HK is al aardig verzegeld. Nu wil ik binnenkort de onderste/oudste hk bovenop zetten, met een bijenuitloop daaronder. De bijen kunnen dan beschikken over de 2 andere hk. Als ik de honing heb geslingerd wil ik de HK met geslingerde honingramen weer bovenop zetten. Is dit een goede methode?

    Ha Gertjan, ja dat is inderdaad de juiste volgorde. Je doet het precies volgens het boekje "Eenvoudig(er) en natuurlijk imkeren". Eenvoudig toch? Succes met slingeren. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht