Blog categorieën

15-07-2025

Roverij

Deze honingramen werden in een uur tijd bijna leeg geroofd, vanwege een houtsnipper onder de hoek van een honingkamer.

Wanneer we tijdens de voorjaars- of zomerdracht een raampje met honing naast de kast zetten, kijken de bijen er niet naar om. Nu de dracht voorbij lijkt op veel plaatsen, moeten we zorgvuldiger te werk gaan. Niet alleen de wespen worden lastiger - ze vliegen zo tijdens controles de kast in - maar vooral honingbijen kunnen massaal bij elkaar gaan roven. 

Vaak beperkt het zich tot twee volken, waarbij het vaak lastig is te zien wie dader en wie slachtoffer is. In beide volken vliegen veel bijen in en uit. 

Wat kun je er tegen doen?

1. Mors niet met suikeroplossingen

2. Laat geen ramen of stukken raat met honing buiten slingeren of vallen

3. Zorg dat de volken goed in hun honingreserves zitten, voorkom kaalslag na de honingoogst

4. Wil je bijvoeren, doe dat voorzichtig en vooral later op de avond

5. Voer liever reukloze invertsuiker dan opgeloste kristalsuiker

6. Maak je gebruik van bijenuitlaten, plaats deze dan korrekt en goed sluitend

7. Laat geen bakken met zegeltjeswas of andere slingerattributen in de open lucht staan, dit geeft een enorme boost aan de speurzin van de bijen, ook bij de bijen van de imker verderop

8. Mocht je geslingerde hk's terug willen geven aan de bijen - je kunt ze ook zonder probleem nat overwinteren in een onverwarmde schuur - plaats ze dan in de schemering, zodat de bijen niet buiten gaan zoeken naar de nectarbron

9. Mocht er toch roverij ontstaan, verklein dan de vliegopening van het beroofde volk tot de breedte van 1 a 2 bijen. Weet dat vooral moerloze of zwakke volken beroofd worden omdat deze volken zich niet verdedigen. Desnoods tot het begint te schemeren een paar uur afsluiten en de opening verder verkleinen. Helpt helemaal niets meer, dan kun je de rover of het slachtoffer 5 km  verplaatsen 

10. Zorg voor sterke volken, deze laten zich niet beroven. 

Ter afsluiting: roven is niet de schuld van het rovende volk - prio 1 blijft voedsel zoeken en verzamelen - maar meestal van de niet oplettende of onwetende imker. 

Mis geen blogbericht en meld je gratis aan voor het Bijenblog. Je krijgt dan gratis bericht als er een nieuw bericht gepost is. 

Ben Som de Cerff, hobby- imker en docent bijenteelt en auteur van Bijvriendelijk imkeren 2.0 en Eenvoudig(er) en duurzaam imkeren, gericht op het eenbaksimkeren. 

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • mark v

    16-07-2025 om 10:59

    Ik had bij 1 volle geheel verzegelde bak met raat honing, de deksel er niet goed opgedaan bij de kast. Is rond 18.00 gebeurd. De volgende dag om 13.00 was het helemaal leeg. Geen druppeltje honing er meer in.

    Ha Mark, wat ellendig! Bij mij waren het slechts 4 hk-ramen, die leeg geroofd waren. Maar ik ben ook wel eens een hele bak kwijt geraakt aan de rovende bijen. Ach, het was hun eigendom ook ;-). Groet, Ben

  • mark v

    16-07-2025 om 12:22

    Zo is het Ben:)

  • Hans

    16-07-2025 om 18:16

    Zelfs laat op de avond onder zetten van geslingerde natte ramen geeft 'savonds en de volgende dag nog veel onrust/roverij. Beter is de bakken (waar nog stuifmeel in zit) op de broedkamer te zetten en als deze zijn schoon gelikt eronder zetten.

  • peter

    17-07-2025 om 07:06

    he ben
    als ik de bijen overwinter op eigen honing , moet ik dan hetzelfde gewicht
    als bij het voederen van suikerwater geven .
    maw als ik 12 kg suiker geef - moet ik dan als ik honing voeder ook 12 kg geven
    gr
    peter

    Ha Peter, 12 kilo droge suiker levert de bijen 14 kilo honing (wintervoer=suiker+water+enzymen) op. Je moet dus 14 kilo honing in de kast laten zitten. Groet, Ben

  • Judith

    17-07-2025 om 09:17

    Ha Ben,
    Je geeft aan dat de honingkamer onder de broedbak gezet kan worden. Blijft die de hele winter staan? En als ik dat niet doe, hebben de bijen dan nu te weinig ruimte op een eenbakskast?
    Gr judith

    Ha Judith, bij het afnemen van alle hk's bij zeer sterke volken zie je vaak tijdelijk baardvorming. Op zich is dat geen probleem, maar mocht je dat toch vervelend vinden, dan kun je een geslingerde hk onder zetten. Die kan dan onder blijven staan tot eind februari. Groet, Ben

  • koos

    17-07-2025 om 12:49

    Ha Ben,
    Je schrijft dat invertsuiker de voorkeur heeft boven kristalsuiker. Dit geldt voor inwinteren. Mbt het 1:1 bijvoeren om jonge volken tot bouwen te stimuleren (in drachtarme periode): hoeveel water voeg ik dan aan een liter inversuiker toe?
    Gr, Koos

    Ha Koos, ik voeg meestal 40% water toe en dan even roeren in een maatbeker. Groet, Ben

  • Frank

    17-07-2025 om 14:03

    Beste Ben,
    Als ik nu in deze week een moerloos volk wil vereniging met een nog groeiend volk met nieuwe moer, kan ik dan om het een baks in stand te houden en de koningin onder op te laten blijven werken met een krant en moer rooster ?
    Zo ja, welke volgorde hou ik dan aan ?
    Misschien onderste bak met koningin dan het rooster dan de krant en daarbovenop het te verenigen volkje ?
    Groet
    Frank

    Ha Frank, ja, houd het moergoede volk onder en het moerloze er bovenop. Groet, Ben

  • Silvia

    17-07-2025 om 19:00

    Ik ontvang graag nieuwe berichten van Ben.

    Ha Silvia, dan kun je je gratis aanmelden als blogvolger. Kijk svp even op de homepage van het Bijenblog, want ik kan het niet doen voor je. Groet en welkom, Ben

    ps ik zie je al aangemeld staan!

  • Joost

    18-07-2025 om 08:39

    Dag Ben,

    Ik kan pas volgende week vrijdag en zaterdag m'n zomerhoning slingeren, gisteren.zag ik dat met de meeste volken de 2 onderste HKs compleet verzegeld waren en de derde HK allemaal open honing was. Aangezien ze komende week minder weer afgeven ben ik bang dat ze voer gaan gebruiken uit de onderste HK.

    Ik wil zaterdag de bak met open honing op het moer rooster plaatsen en de 2 verzegelde daar bovenop, kan dat?

    Nadat de honing eraf is gehaald zet ik de bak met open honing onder de BK.

    In je andere blogs zag ik deze vraag ook weleens een paar keer voorbij komen maar volgens mij zei je de toen de ene keer ja en de andere keer nee misschien heb je daar een reden voor (als ik me niet vergis). Vandaar nog een keer de vraag.

    Ha Joost, je kunt gerust de hk's verwisselen. Overigens zullen de bijen eerst de open honing opeten en pas daarna - als ze echt niks meer kunnen vinden - dan knagen ze de verzegeling open.
    Je moet geen bijna lege hk op het broednest plaatsen of zoiets in het koele voorjaar doen. Zoiets kan het geweest bij de andere vragensteller. Groet, Ben

  • Cees

    18-07-2025 om 09:32

    Hoi Ben,

    Ik heb een volk met eierleggende werksters. Ik was van plan om dit volk af te slaan zodat de bijen de andere volken invliegen.

    De Bk ramen wilde ik 10 m voor de andere kasten plaatsen zodat ze de nectar/honing er uit kunnen halen, dit is dus geen goed plan?

    Wat adviseerd u mij? In de ramen zit veel nectar maar ook veel eitjes en larven.

    Ha Cees, lijkt me inderdaad geen goed plan. Het geeft tot op 100 m overlast van zoekende bijen. Virussen en mijten kunnen al die rovende bijen uitgewisseld worden. Zet de bk eerst op een sterk volk met moerrooster zodat de ramen niet belegd worden. Na een week kun je deze bak onder zetten.
    Groet, Ben

  • Danny

    18-07-2025 om 21:11

    Dag Ben,

    Wat doe ik best met niet verzegelde honingzolders?
    Laten zitten ( wintervoer ) of finaal leegslingeren en met water terugvoeren?
    Mvg
    Danny

    Ha Danny, heb je de stootproef geleerd tijdens de basiscursus? Daarmee bepaal je of de honing voldoende droog is om langer te bewaren en te consumeren als honing. Groet, Ben

  • Sjoerd

    20-07-2025 om 07:56

    Dag Ben,

    Kan ik 's avonds een bijenuitlaat plaatsen en dan de volgende dag er pas rond een uur of 17.00 de HKs ophalen of moet dat echt meteen de volgende morgen?

    Dag Sjoerd, je mag ze rustig de volgende avond afnemen. Groet, Ben

  • Eddy

    20-07-2025 om 08:51

    Hallo Ben,

    Komende week ga ik de honingkamers van de volken afhalen en behandelen. Andere jaren deed ik dat pas half augustus en gaf ze eerst 2 liter suikerwater.

    5 van de 10 volken kan ik alle honing afhalen en van de andere 5 volken hebben 1 honingkamer met open honing.

    Ik wil alle 10 de volken 5 ramen open honing geven en aangevuld met 5 uitgeslingerde ramen, deze honingkamer plaats ik onder. Elk volk heeft denk ik dan rond de 3 kilo open honing plus de honing in de BK met het ene volk is dat wat meer dan bij het andere ik denk dat 2 kilo het minimale is en er zijn ook volken daar zit al wel 5 kilo in de broedkamer. Plus de open honing zit er minimaal 5 kilo in elk volk.

    Mijn vraag:

    Kan ik het suikerwater geve nu uitstellen en eerst behandelen en half augustus beginnen met inwinteren? Ze geven wel veel regen af maard de bijen zullen zo nu en dan toch wel wat binnen halen tot eind augustus hoop ik.

    Ha Eddy, met 4 tot 5 kilo voorraad kunnen ze wel 4 weken overbruggen. Groet, Ben

  • Tweede jaars imker

    20-07-2025 om 15:31

    Hoi Ben,

    Ik ben mijn laatste honing aan het slingeren. 60 tot 80 % is verzegeld en dmv de stoot proef komt er maar een enkele spetter honing uit.

    Halverwege gemeten dmv refractormeter en het wad 19.5% vocht, dit vind ik best hoog.

    Daarna verzegelde honing opengemaakt en meteen deze honing gemeten met een schone Meyer, deze meette 21% vocht, ik snap het niet....jij wel?

    Of moet honing nog rijpen? 2 weken geleden ook honing geslingerd, deze was toen 18.5% maar nu meet ik dezelfde honing 17%

    Ha imker, met spetters zijn de ramen nog te vochtig dus gewoon 4 a 5 dagen terug hangen. Honing kun je het beste na het slingeren meten, dan heb je een goed mengsel.
    In de pot kan het water% bovenin na een week anders zijn dan na roeren. Probeer maar eens. Groet, Ben

  • Klaas

    20-07-2025 om 18:02

    Hoi Ben 2 weken geleden zag ik dat de Q op de een of andere manier door het rooster in de honingzolders was gekomen. Gelukkig zag ik alleen maar eitjes en het ze 4 ramen voor een klein gedeelte belegd. De Q heb ik meteen weer naar onderen verplaatst.

    Ik van de week de honing afhalen ivm vakantie kan het niet later. Klopt het dat ik deze ramen gewoon kan slingeren en het gesloten broed natuurlijk niet ontzegel. Al bij al gaat het om een hk spaarkastraam wat aan 1 zijden voor 3/4 belegd is. Als het broed verloren gaat is opzich niet zo een probleem.

    Ha Klaas, ja, die kun je gewoon slingeren. Maar je kunt ook 2,5 week wachten of dat raam ergens in een andere kast tijdelijk onderbrengen. Groet, Ben

  • Haico

    21-07-2025 om 22:29

    Hoi Ben, je geeft aan dat kristalsuiker meer geur heeft dan invertsuiker. De prijs van invertsuiker is de laatste jaren, en dit jaar weer, behoorlijk prijzig. De kosten van kristalsuiker is inmiddels veel lager en ik overweeg dan ook om, voor het eerst, kristalsuiker op te gaan lossen. Kun je nog iets doen om roverij te beperken (anders dan in de avond voeren)?

    Ha Haico, absoluut niet morsen, gebruik interne voerbakken en beperk de vliegppening tot één vlieggat. Bij de topkast met de voerbak achterin is de kans op roverij bij moergoede volken verwaarloosbaar klein. Groet, Ben

    En een tweede vraag: Ik laat de bijen deels op eigen honing overwinteren en op mijn locatie wordt in deze tijd van het jaar nog redelijk wat gehaald uit tuinen en de uiterwaarden (een koolzaadachtige, watermunt en een klein plukje reuze balsemien). Ik schat dat ik gemiddeld zo'n 4 tot 8 liter moet voeren. Tot wanneer is verstandig om te wachten? En neemt de kans roverij af als je later start met voeren (van opgelost kristalsuiker)?

  • Ronald

    22-07-2025 om 11:01

    Hi Ben,

    in de algemene blog had ik hier ook al een vraag over gesteld maar het blijft mij onduidelijk omdat ik steeds iets anders lees in de blogs of dit verkeerd interpreteer. Ik had tijdens de zomeroogst op elk 1 baks spaarkast volk een volle HK laten staan ivm ruimte en geen voer in BK. We hebben wat heen en weer getypt en ik heb de verzegelde ramen uiteindelijk alsnog geslingerd en weer teruggeplaatst in de HK samen met deels verzegelde ramen en ramen met veel stuifmeel (voor de aanmaak winterbijen) Deze HK heb ik vervolgens onder de BK gezet zonder rooster en gelijk de Thymovar behandeling gestart.

    1: Staat dit nu goed? Brengen de bijen de honing zelf naar de buitenste BK ramen omhoog?

    Ha Ronald, ja zo staat het goed. De open honing wordt direct gegeten en verplaatst. De verzegelde honing blijft nog zitten tot ze honger krijgen.

    Het zijn grote volken, en ik wil langzaamaan gaan voeren met Beesweet van Bijenhuis maar dan moet de opstelling wel goed zijn.

    2: Ik las je blog over de ronde vliegopening en warmbouw, is het geen nadeel dat je dan direct achter de opening een voerraam hebt zitten ivm roverij?

    ad 2. bij warmbouw wordt het 1e raam meestal vol gesjouwd met stuifmeel. Honing komt aan de achterkant en boven het broednest.

    Groet, Ben

  • mark v

    22-07-2025 om 13:25

    Hoi Ben, mag je honingramen uit laten likken door de volken terwijl er mierenzuur opstaat? Daarna worden deze buiten opgeslagen. Groet Mark

    Ha Mark, wil je de hk bovenop de lege hk zetten waarin de verdamper zit? Ik betwijfel of de bijen daar komen. Bovendien wordt door de extra ruimte de concentratie mierenzuur minder en werkt het waarschijnlijk minder goed. Groet, Ben

  • Ronald

    22-07-2025 om 14:34

    Hi Ben,

    Top, een zorg minder. Kan ik gaan focussen op de hoornaar nesten.Bedankt!

    ''ad 2. bij warmbouw wordt het 1e raam meestal vol gesjouwd met stuifmeel. Honing komt aan de achterkant en boven het broednest.''

    Ach natuurlijk, ze veranderen natuurlijk zelf de indeling dan ook. Niet aan gedacht. Ik ga dit eens met 1 kast proberen, kost hooguit een broedkamer.

  • mark v

    23-07-2025 om 11:07

    Dank je Ben, die verhouding had ik geen rekening mee gehouden, dus een zeer goede tip!! Groet Mark

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht