09-07-2024

Wintersterfte en varroabestrijding

Wintersterfte en varroabestrijding

Nog steeds laat het wintersterftepercentage onder bijenvolken een stijgende trend zien, die blijkbaar moeilijk is om te zetten naar een daling. Bijen@WUR publiceerde vandaag de laatste resultaten over de afgelopen winter. Zie het verslag hier.

Veel provincies tikken de 25% aan, Noord- en Zuid-Holland samen met de Flevopolder en Gelderland temperen de uitval enigszins tot een gemiddelde sterfte van 21,2%. De blijvend hoge sterfte wordt volgens mij veroorzaakt door een ernstig ziekmakende DWV variant en een gebrek aan voldoende weerstand.  Anders dan vroeger kan dit virus zich vermenigvuldigen in de varroamijt, waardoor deze dubbel zo gevaarlijk wordt. Bijen besmet met dit virus leven aanzienlijk korter en sterven daardoor in herfst of winter. Dit virus verspreiden zich als een golfbeweging over NL  via de bijenpopulaties. Iedere verzwakking in de weerstand van bijenvolken door slechte dracht of hoge mijtbesmetting leidt tot wintersterfte. Droogte en hitte laten regionale verschillen zien, deze verschillen hebben grote impact op de beschikbaarheid van stuifmeel. De bijengezondheid en hun overlevingskansen zijn hiervan direct afhankelijk. 

Wat kunnen we vooral doen om wintersterfte te voorkomen?

1. Laat je goed voorlichten en volg de webinars op het terrein van inwintering en varroabestrijding

2. Pas in de tweede helft van juli een doeltreffende varroabestrijding toe, later beginnen vergroot de kans op een hogere wintersterfte

3. Zorg voor de inwintering van sterke volken, zwakke volken overwinteren slechter

4. Zorg voor jonge of 1-jarige moeren op de volken. Moeren ouder dan twee jaar vormen een verhoogd risico op winterproblemen

5. Beperk het reizen met grote groepen imkers, in groepsverband geplaatste volken zorgen voor een optimale verspreidingsmogelijkheid van mijten en virussen.

Mocht je de bestrijding willen laten afhangen van de mijtbesmetting zorg dan voor doeltreffend onderzoek van de mijtbesmetting op de bijen (schudmethode) en in het broed. Beide onderzoeken zijn noodzakelijk om wintersterfte ten gevolge van een te hoge mijtbesmetting te voorkomen. Mocht broedonderzoek te complex zijn dan moet het bijenonderzoek twee keer uitgevoerd worden, namelijk rond 1 augustus en 1 september. 

Voor wie dit te veel is: pas dan gewoon het twee- of driegangenmenu toe en begin de zomerbestrijding in ieder geval in juli, want de besmetting met het dwv virus heeft veel meer tijd nodig om uit de volken te verdwijnen. 

In dit blogbericht kun je alles over de varroabestrijding terug lezen en terug zien.

Tenslotte: steun het onderzoek naar en de teelt en selectie van varroa sensitieve hygienische bijen, dit is de enige weg naar een duurzame Nederlandse imkerij. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Sander

    09-07-2024 om 10:45

    Ha Ben,

    Meestal reis ik met een paar volken naar mijn schoonouders, die wonen een kilometer van de hei. De volken staan daar meestal alleen. Wat kan je dan zeggen over vervliegende darren? Dat is toch meestal het probleem in de verspreiding van varroa binnen de bijenvolken?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, het vervliegen van darren gebeurt zeker, maar veel minder als je solitair staat. Dan zou ik me minder zorgen maken. Pas een varroabestrijding toe voordat je naar de hei reist en een keer daarna. Groet, Ben

  • Wulfert

    09-07-2024 om 10:56

    Hi Ben,

    Ik heb afgelopen weekend de honing geslingerd, maar zag bij het afnemen van de honingramen dat er veel dode bijen voor de kast lagen en ook in de kast was er sprake van meerdere dode en versufte bijen. Ik vermoed een overmatige varroa besmetting.

    Er wordt momenteel nog redelijk honing geproduceerd, maar moet ik de honingkamer er nu al afnemen en al beginnen met thymovar oid? Of zou ik nog twee weken kunnen wachtten tot dat de vereniging ook gaat behandelen? Ik heb de bijen niet bij de vereniging staan, maar in mijn eigen tuin.

    Gr,

    Wulfert

    Ha Wulfert, laat ze de huidige honing lekker houden en ga maar beginnen met de bestrijding. Zoals je aangeeft, lijkt het hoog nodig te zijn. Groet, Ben

  • Hero

    10-07-2024 om 16:23

    Ha die Ben , had zelf 60 procent wintersterfte, nooit meegemaakt in 41 jaar imkeren, Ken een semiberoepsimker met 100 volken ,hij had 40 dode volken, trouwens even terug komen op mijn slechte bevruchting van de old lady lijn , het kan niet door het weer zijn gekomen, anders waren de andere 2 buckfast lijnen toch ook slecht bevrucht? deze andere 2 lijnen hebben uitmuntende broednesten, zeer gesloten met weinig uitval. winter meer volken in dan anders, omdat ik bang ben geworden door de hoge wintersterfte. bezit een volk die zit in een eigenbouw topkast met 15 broedramen, daarop 6 gescheiden honingkamers met elk 7 honingramen totaal 42 honingramen en alle ramen zitten vol vezegelde honing! Groet Hero.

    Dag Hero,
    Iedere lijn heeft specifieke eigenschappen en oude moeren hebben minder vitaal broed, daaraan kan het natuurlijk ook liggen. Heb je dingen anders of later gedaan dan de voorgaande jaren? Groet, Ben

  • J El

    10-07-2024 om 18:52

    Dag Ben,
    Ik heb nu een aantal volken die gezwermd hebben, of een broedaflegger geweest zijn. De broedafleggers beginnen nu fors te groeien, en bezetten inmiddels 7/8 ramen simplex. De volken die gezwermd hebben zijn weer aan de leg en best wel forse volken. Ze hebben echter allemaal wel een broedloze periode gehad. Zou een simpele behandeling met varromed volstaan als zomerbehandeling?

    Dag J, VarroMed is mij jarenlang goed gevallen. 3 x druppelen. Dus 3 weken achter elkaar in ieder straatje 1x druppelen alsof je oxaalt. Half juli beginnen. Groet, Ben

  • Haico

    13-07-2024 om 15:40

    Hoi Ben, ligt het voorkomen van bijensterfte in de winter wel binnen de macht van de imker? Natuurlijk kun je sterke volken maken, maar externe factoren wegen denk ik zwaarder. Afname van bloeiende planten, bestrijdingsmiddelen en weersomstandigheden zijn, mijns inziens, een groot probleem en oorzaak van zwakke volken.

    Ik vind mijzelf zeker niet de beste imker, maar heb gelukkig nauwelijks last van wintersterfte. Ik zit aan de rand van een klein dorpje met mijn bijen en tegen een bloemrijke dijk en uitwaarden (natuurgebied). Jaarrond is er voldoende stuifmeel aanwezig en een beperkte blootstelling aan bestrijdingsmiddelen.

    Ik ben benieuwd of er meer ook onderzoek wordt gedaan naar wintersterfte in combinatie met standplaats in relatie tot beschikbaarheid van stuifmeel en aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Ook ben ik benieuwd naar wintersterfte cijfers in onze buurlanden. Ken je dergelijke onderzoeken en cijfers uit buurlanden?

    Dag Haijco, volgens mij beantwoord je de vraag of de imker debet is aan wintersterfte al zelf. Jij maakt namelijk de keuze waar je woont en waar je je volken plaatst. Jij bepaalt of je met drachtschaarste gaat reizen en je oude moeren handhaaft op de volken.
    Jij bepaalt of je volken tijdig behandelt en eventueel verenigt wanneer de sterkte laat zien dat het volk of de moer slecht is.
    De virulentie van virussen hebben wij niet onder controle, daarvoor is de imkerij blijkbaar niet belangrijk genoeg. Bij Q-koorts of vogelgriep wordt er een vaccin ontwikkeld, dat gebeurt niet voor het DWV virus.
    Echter ook hierbij speelt de varroa en de imker een grote rol. Groet, Ben

  • J El

    18-07-2024 om 15:57

    Dag Ben,
    Vanavond hoop ik de behandeling te beginnen. Is het gewoon mogelijk om ook tijdens de behandelijg bij te voeren?

    Dag J., zou je niet beter de behandeling uitstellen tot zondagavond bij normalere temperaturen? Het is vandaag, morgen en overmorgen te heet om verantwoord te behandelen. Je kunt tegelijktijd voeren, echter houd afstand tussen voer en middel. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.