Oud voorzitter Jan Dommerholt overleden

“Moedig tot aan het einde.”

Dit was de tekst boven het overlijdensbericht van Jan Dommerholt.

Jan overleed op 2 december. De uitvaartdienst was op de dag dat hij 74 jaar zou zijn geworden, op 9 december 2020.

Jan heeft als professional heel veel betekend voor de kwaliteit van het rundvee en de rundveehouderij. Hij bekleedde verschillende functies, onder meer vele jaren bij het Koninklijke Nederlandse Rundvee Syndicaat (de rechtsopvolger van het Nederlands Rundveestamboek). Maar Jan heeft minstens zo veel betekend voor de honingbij en de imkerij. Twee aandachtsgebieden die bij hem vele jaren parallel liepen.

Landbouwhogeschool Wageningen

Nadat Jan in 1964 het diploma van de HBS had behaald begon hij in dat jaar aan wat toen nog de Landbouwhogeschool in Wageningen werd genoemd. In 1971 ronde hij zijn doctoraalstudie richting veeteelt af. Daarna begon een lange en succesvolle carrière in de veeteelt. Dit bracht hem op diverse plekken in de wereld. Onder andere aan de universiteit van Ames in Ihoa USA en via een project van de Wereldbank in Brazilië met als doel de fokwaardeschatting van rundvee te verbeteren. De rundveeverbetering loopt als een rode draad door zijn carrière. Hij heeft daar grote kennis over vergaard. Jan was ook actief in de  besturen van diverse landelijke en Europeese rundvee-organisaties.

Van de kennis m.b.t. rasverbetering heeft de imkerij volop kunnen profiteren. Hoe dat allemaal begonnen is vertelt Jan zelf in zijn column in ons blad Bijenhouden (2017.2, blz 32).
In 1978 kreeg hij zijn eerste bijenvolken.  En omdat hij regelmatig naar het buitenland moest was het handig dat zijn vrouw Manny zich ook ging scholen in het nobele imker-vak. Het imker-virus stak haar zo aan dat zij het bracht tot leraar bijenteelt. Jan en Manny trokken dus samen op in de bijenhouderij.

Bestuursfuncties

Naast de inhoud van het vak was Jan bestuurlijk actief. Vele jaren bestuurslid  van de afdeling Driebergen-Doorn waarvoor in 2004 onderscheiden wegens zijn inzet van 25 jaar. Ook was hij enige jaren voorzitter van de groep Utrecht. Na zijn verhuizing naar Lochem werd hij voorzitter van de NBV-afdeling al daar.

In 1990 werd  begonnen met het initiatief NieuwRasVorming. Dit op basis van een rapport van Kees van Heemert uit 1987. Daar sloot de kennis van Jan naadloos op aan en was zijn inbreng meer dan gewenst. Toch heeft Jan het altijd betreurd dat dit initiatief een vroege dood is gestorven. Maar dit vroegtijdige einde was het begin van Jans bemoeienis met koninginnenteelt. Hij was vele jaren voorzitter van de commissie Koninginnenteelt van de NBV.

Er waren tegenslagen maar ook successen. De oprichting van de stichting “De duurzame bij” waar Jan secretaris van werd naast Marleen Boerjan als voorzitter en het Beebreed-project met Pim Brascamp als motor, zijn op één of andere manier uitvloeisels van de gedachte de kwaliteit van de bijen te verbeteren. Ook het doppenproject, dat de “eenvoudige” imker helpt in dit traject, komt voort uit het NRV-project.

Herstructurering vereniging

Tijdens deze en vele andere activiteiten heeft Jan veel imkers in Nederland leren kennen. Dat kwam  goed van pas toen hij in 2007 toetrad tot het hoofdbestuur van de NBV om in 2008 Jos Plaizier (rechts op de foto) als voorzitter op te volgen. Het leven van Jan (links op de foto) werd er niet rustiger op. Tijdens dit voorzitterschap werden vele bezoeken aan imkersafdelingen en commissies afgelegd en bijeenkomsten met overheden en verwante organisaties bijgewoond. De functie hield in dat Jan ook veel zaterdagen op pad was. Manny was daarbij veel aan zijn zijde. In de laatste jaren ook om Jan te vervoeren omdat hij dit zelf niet meer kon.

Tijdens dit voorzitterschap is gestart met de herstructurering van de NBV als bijenhouders organisatie. Een zeer intensief traject dat van alle bestuurders en dus ook van Jan veel energie vroeg.

Een hoogte punt in deze periode is het  tot stand komen van het Deltaplan Duurzame en vitale bijenhouderij onder ministerschap van Carla Verburg. Mede door Jans inbreng resulteerde dit Deltaplan in het Actieprogramma Bijengezondheid.

Geridderd bij afscheid

Jan trad af als voorzitter tijdens de algemene ledenvergadering op 22 april 2017. In die vergadering werd een extra agendapunt ingelast. Van achter uit de zaal kwam een speciaal gezelschap naar voren. Familie van Jan en zijn gezin namen plaats op de eerste rijen. Als laatste arriveerde Geert van Rumund, burgemeester van Wageningen, met een mysterieuze doos in zijn handen. Na een lovende toespraak waarin de verdienste van Jan werd gememoreerd kwam het hoge woord er uit: “het heeft zijne majesteit de koning behaagd u te benoemen tot Ridder in de orde van Oranje-Nassau”. De daarbij behorende versierselen werden door de burgemeester opgespeld. Waarna applaus, bloemen en felicitaties volgden.

Gezondheid speelde parten

Jan bleef betrokken maar zijn toch al niet optimale gezondheid ging gestaag achteruit. Maar die vriendelijke glimlach bleef. Op woensdag 2 december 2020 overlijd Jan. De vele zware aanvallen op zijn lichaam kon hij niet meer weerstaan. Op 9 december, wat zijn verjaardag had moeten zijn, vond de herdenkingsbijeenkomst onder corona-omstandigheden plaats. Een klein gezelschap kon fysiek aanwezig zijn. Via live-stream kon de bijeenkomst door anderen worden gevolgd.

Uit de bijenhouderij spraken Pim Brascamp en Bert Willigenburg, ex-penningmeester, die naast Jan en samen met andere bestuursleden een grote rol hebben gespeeld in de aanzet tot reorganisatie van de NBV. Bert begon met: “toch als de mededeling van Jans overlijden komt doet dat pijn. Weer afscheid van iemand die belangrijk in ons leven was”. Moedig tot het eind, zoals op de kaart staat, is zeker een waar woord”. Een mooie toespraak van Bert.

Er zijn mensen in onze samenleving die een extra steun in de rug nodig hebben om te kunnen functioneren. We noemen deze steun “een rugzakje”. Jan had ook een rugzakje. Zonder steun van zijn zuurstoftank kon hij niet mee functioneren. Zijn actieradius die de hele wereld omvatte werd zo klein als zijn huis.

Tijdens de afscheidsbijeenkomst bleek uit de woorden van zijn vrouw Manny en van zijn dochters Esther en Agnes dat hij ook als man, vader en grootvader van grote betekenis is geweest. Er was muziek van onder andere the Byrds en Crosby, Stills, Nash en Young. Hippie-muziek met teksten die zeer actueel zijn en tot de verbeelding spreken.

Een rijk leven dat eindigde op 2 december 2020 na 74 jaren.
Wij wensen Manny, Agnes, Esther, Stephan, Merel en Kasper veel sterkte toe.

Ede, 10 december 2020.

Het bestuur van de NBV